翼宗繼天亨運至誠達孝體健敦仁謙恭明略睿文英皇帝,諱時,字洪任,聖誕己丑年八月二十五日丙戌〈聖祖仁皇帝明命十年,清道光九年〉,憲祖章皇帝第二子也,母慈裕博惠康壽太太皇太后范登氏初夢一神人寬衣博帶,白首皤眉,捧持黃紙朱書璽跡一幅,竝明珠一串授之,帝生寔應其兆。〈誕生于原長慶府邸。〉紹治三年正月,冊封福綏公。辰安豐公洪保雖長而庶出,又寡學徒事嬉遊。帝仁孝而聰敏好學。〈在潛邸,無他嗜好,唯博究經籍,日以繼夜,百家諸子之書,無不披閱。〉憲祖章皇帝以為肖己,眷注特異,數奉特旨,宣召入侍,訓以帝王為學之道,及民生稼穡之艱。或于幾暇即席聯吟,揮毫立就,屢蒙獎以詩章。〈有服膺息木乘舟,訓與家兒三善勵良箴等句。〉又嘗奉面諭云:賜爾金玉,亦不足貴,著獎爾無忝所生一句,爾其服膺之。帝銘刻于心,欣感無或忘也。又一日進侍大庭,特奉恩賜《聖製止善堂詩文會集》一部。〈止善堂乃憲祖章皇帝為皇子辰,初出讀書者,奉聖祖仁皇帝諭以大學治平之道,在止於至善,因名。〉面諭云:此皇祖授受心法,治平事業,端不出此,勉之哉。蓋于趨庭詩禮中而聖心已預有元良之託焉。
Danh mục: 04 Tự Đức
Lời dụ năm Tự Đức năm thứ 1 [1848]
Tự Đức năm thứ 1 [1848], tháng 12, ngày 22, nhà vua dụ rằng :
Nay cử bọn Sử quán tổng tài là Cố mệnh lương thần phụ chính đại thần Thái bảo Cần chính điện đại học sĩ lãnh Binh bộ thượng thư sung Cơ mật viện đại thần kiêm lý Khâm thiên giám kiêm lãnh Quốc tử giám sự vụ Tuy Thịnh quận công Trương Đăng Quế, Ngự tiền đại thần Thái tử thái bảo Đông các đại học sĩ quản lý Lại bộ sự vụ kiêm quản Quốc tử giám sự vụ, kiêm quân Tào chính ấn vụ Vũ Xuân Cẩn, Thái tử Thiếu bảo hiệp biện đại học sĩ lãnh Hộ bộ thượng thư sung Cơ mật viện đại thần Hà Duy Phiên, bọn Toản tu là thự Lễ bộ hữu tham tri Đỗ Quang, thự Hàn lâm viện chưởng viện học sĩ Tô Trân, thự Thiêm sự phủ thiêm sự Phạm Hữu Nghi, thự Hồng lô tự khanh Trần Trứ tâu bày rằng : Kính soạn Thực lục chính biên về Thế tổ Cao hoàng đế đã xong, xin đem khắc in, xem lời tâu rất thỏa lòng. Vả chăng nước có chính sử, là để tỏ rõ thể thống kỷ cương và truyền bảo cho đời sau, từ xưa đế vương dấy lên, sửa sang xây dựng, không có việc nào lớn bằng việc ấy.