Tác giả Cao Văn Nghiệp https://www.facebook.com/groups/404960459909117/permalink/494130064325489/
Vào năm 1836 (Minh Mạng thập thất niên), tỉnh An Giang gồm 2 phủ: Tân Thành và Tuy Biên. Phủ Tuy Biên gồm 2 huyện: Đông Xuyên và Tây Xuyên. Huyện Tây Xuyên gồm 3 tổng: Châu Phú, Định Phước và Định Thành.
Theo Nguyễn Đình Đầu, trong Nghiên cứu địa bạ triều Nguyễn – An Giang (Nxb Tp. HCM, năm 1995), tổng Định Phước gồm 13 thôn; trong đó:
– 9 thôn còn địa bạ: Mỹ Phước, Mỹ Thạnh, Tân Thuận Đông, Thạnh Hoà Trung, Thoại Sơn, Thới Thuận, Vĩnh Chánh, Vĩnh Phú, Vỉnh Trinh,
– 4 thôn mất địa bạ: Mỹ Đức, Phú Hoà, Tân Lộc, Thới Hưng.
Cũng theo Nguyễn Đình Đầu:
“THỚI THUẬN thôn, ở ba xứ Nhuận Ốc Đà Hữu Ngạn, Nhuận Ốc Đà Tả Ngạn, Thới Thạnh Châu Thượng.
– Đông giáp rạch Trà Ổi và địa phận thôn Thạnh Hoà Trung.
– Tây giáp rạch Cái Sắn và địa phận thôn Mỹ Thạnh.
– Nam giáp thôn Vĩnh Trinh.
– Bắc giáp sông lớn” (Sđd, tr. 257)
Ở trên là lời dịch của Nguyễn Đình Đầu. Dưới đây chúng tôi xin trích dịch một đoạn trong nguyên tác địa bạ thôn THỚI THUẬN 泰順 (thuộc tổng Định Phước 定福, huyện Tây Xuyên 西川, phủ Tuy Biên 綏邊, tỉnh An Giang 安江) do thôn trưởng Ngô Văn Quảng [?]文廣[1] và dịch mục Lê Văn Tuyên 黎文宣 bẩm báo.
Nguyên văn:
本村地分潤屋沱右岸, 潤屋沱左岸, 泰盛洲上該叁處
東近茶椳沱, 來盛和中村地分
西近丐 [木𦸰]沱, 來美盛村地分
南近永貞村地分
北近大江
潤屋沱右岸處
東近茶椳沱來盛和中村地分
西近該沱左岸處
南近永貞村地分
北近江横對泰盛洲上處
潤屋沱左岸處
東近該沱左岸處
西近丐 [木𦸰]沱, 來美盛村地分
南近永貞村地分
北近江横對泰盛洲上處
泰盛洲上處
東近盛和中村地分
西近江
南近江
北近江
Tạm phiên âm:
Bổn thôn địa phận Nhuận Ốc đà hữu ngạn, Nhuận Ốc đà tả ngạn, Thới Thạnh châu thượng[2] cai tam xứ.
Đông cận Trà Uối đà[3], lai Thạnh Hoà Trung thôn địa phận.
Tây cận Cái Sắn đà, lai Mỹ Thạnh thôn địa phận.
Nam cận Vĩnh Trinh thôn địa phận.
Bắc cận đại giang[4].
* Nhuận Ốc đà hữu ngạn xứ:
Đông cận Trà Uối đà, lai Thạnh Hoà Trung thôn địa phận.
Tây cận Cai đà tả ngạn xứ.
Nam cận Vĩnh Trinh thôn địa phận.
Bắc cận giang[5], hoành đối Thới Thạnh châu thượng xứ.
* Nhuận Ốc đà tả ngạn xứ:
Đông cận Cai đà tả ngạn xứ.
Tây cận Cái Sắn đà, lai Mỹ Thạnh thôn địa phận.
Nam cận Vĩnh Trinh thôn địa phận.
Bắc cận giang, hoành đối Thới Thạnh châu thượng xứ.
* Thới Thạnh châu thượng xứ:
Đông cận Thạnh Hoà Trung thôn địa phận.
Tây cận giang.
Nam cận giang.
Bắc cận giang.
Tạm dịch:
Địa phận bổn thôn gồm ba khu vực: bờ hữu rạch Nhuận Ốc, bờ tả rạch Nhuận Ốc, đầu cồn Thới Thạnh.
Đông giáp rạch Trà Uối, lại giáp địa phận thôn Thạnh Hoà Trung.
Tây giáp rạch Cái Sắn, lại giáp địa phận thôn Mỹ Thạnh.
Nam giáp địa phận thôn Vĩnh Trinh.
Bắc giáp sông lớn.
* Khu vực bờ hữu rạch Nhuận Ốc:
Đông giáp rạch Trà Uối, lại giáp địa phận thôn Thạnh Hoà Trung.
Tây giáp khu vực bờ tả rạch Cai.
Nam giáp địa phận thôn Vĩnh Trinh.
Bắc giáp sông, đối ngang khu vực đầu cồn Thới Thạnh.
* Khu vực bờ tả rạch Nhuận Ốc:
Đông giáp khu vực bờ tả rạch Cai.
Tây giáp rạch Cái Sắn, lại giáp địa phận thôn Mỹ Thạnh.
Nam giáp địa phận thôn Vĩnh Trinh.
Bắc giáp sông, đối ngang khu vực đầu cồn Thới Thạnh.
* Khu vực cù lao Thới Thạnh Thượng:
Đông giáp địa phận thôn Thạnh Hoà Trung.
Tây giáp sông.
Nam giáp sông.
Bắc giáp sông.
Tạm chú giải:
[1] Họ của vị thôn trưởng này là Ngô (theo phiên âm của Nguyễn Đình Đầu).
[2] Thới Thạnh châu 泰盛洲: Cồn (cù lao) Tân Lộc ngày nay, vào năm 1836 thuộc 3 thôn: – từ đầu cồn đến ngang vàm rạch Trà Uối (trong địa bạ đang xét gọi là Thới Thạnh châu thượng 泰盛洲上) thuộc thôn Thới Thuận, – từ ngang vàm rạch Trà Uối đến ngang vàm rạch Thốt Nốt (trong địa bạ đang xét gọi là Thới Thạnh châu hạ 泰盛洲下) thuộc thôn Thạnh Hoà Trung, – phần còn lại từ ngang vàm rạch Thốt Nốt đến đuôi cồn thuộc thôn Tân Lộc Đông.
Trước hoặc sau khi Pháp chiếm 3 tỉnh miền Tây, thôn Thạnh Hoà Trung bị chia ra thành hai thôn: Thạnh Hoà Trung nhứt và Thạnh Hoà Trung Nhì. Lúc đó, “Thới Thạnh châu hạ” thuộc thôn Thạnh Hoà Trung Nhứt. Ngày 20/10/1875, phần đất trên cồn Tân Lộc thuộc làng Thới Thuận, làng Thạnh Hoà Trung Nhứt và một phần đất thuộc làng Tân Lộc Đông bị chuyển sang làng Tân Lộc Tây mới thành lập. Sau biến cố 30/04/1975, 2 xã Tân Lộc Đông và Tân Lộc Tây hợp nhất thành xã Tân Lộc.
[3] Trà Uối đà 茶椳沱: tức rạch Trà Uối (Nguyễn Đình Đầu dịch âm là Trà Ổi)
[4] Đại giang 大江: nghĩa là sông lớn. Ở đây là sông Hậu.
[5] Giang 江: nghĩa là sông. Ở đây cũng là sông Hậu.
Nói thêm:
Vào năm 1920, làng Thới Thuận thuộc tổng Định Mỹ, quận Thốt Nốt, tỉnh Long Xuyên. Lúc đó làng Thới Thuận gồm 4 ấp: Thới An 泰安, Thới Bình 泰平, Thới Hoà 泰和, Thới Thạnh 泰盛.
Đến cuối năm 2008, xã Thới Thuận bị chia cắt thành phường Thới Thuận và phường Thới An. Cả hai phường đều thuộc quận Thốt Nốt, thành phố Cần Thơ.
