Cù lao Phố
Cù lao Phố ở đâu? Sao gọi là cù lao Phố?
Cù lao Phố, nay là xã Hiệp Hòa, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai, có diện tích gần 7km2. Vào nửa cuối thế kỷ XVII, Trần Thượng Xuyên và Dương Ngạn Địch, vốn hai vị tướng nhà Minh (Trung Quốc) theo phong trào “phản Thanh phục Minh” bị thất bại, đã dẫn theo đoàn tùy tùng sang Việt Nam xin cư trú và được chúa Nguyễn chấp thuận. Trần Thượng Xuyên được cho vào đất cù lao Phố khẩn hoang. Còn Dương Ngạn Địch được cho vào đất Mỹ Tho khai phá. Khi đến cù lao Phố, Trần Thượng Xuyên đã cùng người dân địa phương khai khẩn xây dựng. Họ đã biến đất cù lao này thành thương cảng lớn, với nhiều ngành nghề phát triển, như: trồng dâu nuôi tằm, trồng mía ép đường, phát triển nghề mộc, dệt chiếu, gốm sứ, đúc đồng… Tuy nằm xa biển, nhưng cù lao Phố là nơi sông sâu, nước chảy có thể đi đến mọi miền, lại nhờ hàng hóa dồi dào, thương mại phát triển, giao thương phát triển, nên nơi đây thường xuyên đón nhiều tàu thuyền trong nước, ngoài nước tới lui buôn bán, giao dịch.
Cù lao Phố còn được gọi là “Giản Phố” hay “Đông Phố”, “Cù Châu”, “Bãi Rồng”. Lý giải tên gọi “Giản Phố”, “Đông Phố” có ý kiến cho rằng, chữ “Giản” và chữ “Đông” viết theo chữ Hán có nét gần giống nhau, nên dẫn đến sự lẫn lộn, khó phân biệt. Còn nguyên nhân dùng chữ “Giản Phố” hay “Đông Phố” có lẽ đây là vùng đất mà thương nhân Cao Miên (Campuchia) hay đi lại, nên gọi một cách phiếm chỉ là Giản Phố (Giản Phố Trại là phiên âm Hán của từ “Campuchia”). Lại có ý kiến cho rằng, sở dĩ có chữ “Phố” là chỉ sự phát triển đô thị của cù lao này. Về tên gọi “Cù Châu” hay“Bãi Rồng”, có người cho rằng, hình thế đất cù lao này có hình giống con rồng có sừng (hoa cù). Còn gọi “Nông Nại đại phố” hay “phố lớn Đồng Nai”, là dùng để chỉ nơi có được điều kiện kinh tế phát triển tương đối mạnh, tương tự như “Mỹ Tho đại phố”.
https://davibooks.vn/products/view/63003.Chuyen-dia-Danh-Va-Chu-Nghia-Nam-Bo.html