Tiếng Khmer gọi Mỹ Tho là មេ-ស / Mésâ / /Mê Sor/ /Mỳ Xó/ /Me Sar/, nghĩa là cô gái có nước da trắng.
Đa số tư liệu cho rằng Mỹ Tho là do người Việt dựa theo cách đọc មេស Mê Sor của người Khmer mà thành. Và họ đều cho rằng មេស nghĩa là xứ Nàng Trắng (xứ sở có cô gái trắng đẹp).
Phân tách chữ មេស Mesor:
- មេ ( n ) [mei] :
- Phụ nữ, giống cái, mẹ
- Cô gái trẻ
- Ngưởi chỉ huy, người đứng đầu
- Nguồn gốc, luật lệ
- Con voi cái
- Lúa gạo
- ស ( adj ) [sɑɑ] : màu trắng, sạch sẽ, ngay thẳng
Ở huyện Ba Phnom បាភ្នំ, tỉnh Prey Veng ព្រៃវែង của Campuchia có một ngôi chùa tên là Neak Ta Me Sar អ្នកតា មេ-ស
- Prey Veng ព្រៃវែង : tỉnh Rừng Cao Rậm Rạp
- ព្រៃ ( n ) [prey] : rừng rậm
- វែង ( adj ) [vɛɛŋ] : dài, cao
- Ba Phom បាភ្នំ hoặc Ba Phnum : Ba Núi (núi Cha, núi Ba). Đây cũng là một ngọn núi linh thiêng trong lịch sử Chân Lạp (Campuchia xưa). Núi thờ thần Shiva và từng diễn ra các cuộc hiến tế bằng cách giết người sống. Nhiều vị vua của Chân Lạp cũng làm lễ lên ngôi tại núi Ba Phnom.
- Neak Ta អ្នកតា : ông Tà, thần núi, thần sông, thần rừng, linh hồn hoặc thế lực siêu nhiên nào đó trú ngụ trong cây lớn, núi, hang động… Tà ở đây là danh từ, không phải chữ tà trong chính tà, tà đạo.
> Néak (danh từ) = người nói chung, Tà = đàn ông đứng tuổi . Tục thờ Ông Tà của người Việt bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ Tà thần có từ lâu đời trong tín ngưỡng dân gian của người Khmer. https://sites.google.com/site/vhlsangiang/nghien-cuu-an-giang/van-hoa/tinnguongthoongtaomotsodiaphuongangiang - មេ-ស /Me Sar/ : Bạch Mẫu, Mẹ trắng. Có thể Me Sar là một biến thể của nữ thần Durga 8 tay (một trong các hóa thân của nữ thần Parvati trong đạo Hindu), là biểu tượng chiến thắng của cái thiện trước cái ác.
Vị thần núi của Ba Phnom là nữ thần Me Sar មេ-ស, tạm dịch là Bạch Mẫu. Nữ thần Me Sar cũng được thờ cúng ở nhiều nơi tại Campuchia. Do đó, có thể khi xưa ở Mỹ Tho cũng có miếu thờ Me Sar. Vậy nên, nếu nói Mỹ Tho bắt nguồn từ Me Sar មេ-ស thì cũng nên hiểu theo nghĩa là Me Sar là Bạch Mẫu.
Tại huyện Pea Reang tỉnh Prey Veng có xã Mesar Prachan មេសរប្រចាន់
- https://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%83%E1%9E%BB%E1%9F%86%E1%9E%98%E1%9F%81%E1%9E%9F%E1%9E%9A%E1%9E%94%E1%9F%92%E1%9E%9A%E1%9E%85%E1%9E%B6%E1%9E%93%E1%9F%8B
- ភូមិមេសរប្រចាន់លើ Mesar Prachan Leu Village
- ភូមិមេសរប្រចាន់ក្រោម Mesar Prachan Kraom Village
Cổng đền thờ Me Sar មេ-ស Bạch Mẫu Durga trên núi Ba Phnom បាភ្នំ (sroksrear.com)
Tượng thờ Me Sar មេ-ស Bạch Mẫu Durga trên núi Ba Phnom បាភ្នំ (sroksrear.com)
Xem thêm: