Tri Tôn

Tri Tôn là một huyện miền núi có diện tích lớn nhất và dân cư thưa thớt nhất tỉnh An Giang.

Theo wikipedia thì:

• Địa danh Tri Tôn được xuất phát từ ngôi chùa Khmer là Xà Tón (Xvayton).
• Theo lời kể dân gian ngày xưa nơi đây ít người sinh sống, trên những ngọn cây cao có rất nhiều khỉ thường xuống đất níu kéo người. Nên khi xây chùa người dân đã đặt cho ngôi chùa tên là Xvayton (Xvay: Khỉ; Ton: đeo, níu kéo) sau này nói chạy là Xà Tón và nay là Tri Tôn.

Tuy nhiên, nếu phân tích tên gọi trong tiếng Khmer là ស្វាយទង / Svay Tông / thì Tri Tôn hoặc Xvayton không có nghĩa “khỉ kéo” như trên.

• ស្វាយ ( n ) [svaay]: cây xoài
• ទង ( n ) [tɔɔŋ]:
  • thân, cành cây
    • nguồn gốc
    • kinh rạch
    • vàng (kim loại)

Như vậy ស្វាយទង / Svay Tông / phải mang nghĩa tương tự như:

• cây xoài, nhánh xoài
• gốc xoài
• rạch xoài (con rạch có nhiều cây xoài mọc bên bờ)

ស្វាយ cây xoài mango (vanmau.edu.vn)

ស្វាយ xoài chấm mắm ớt (minhworld.com)

---

Về địa danh mang từ “xoài” có thể kể tới:

Chợ Thủ

Theo nhà văn Sơn Nam thì địa danh Chợ Thủ là tên gọi tắt của Thủ Chiến Sai hay Chiến Sai Thủ Sở, nằm ở phía tây sông Trà Thôn. Chiến Sai, vốn là tên Kiến Sai nói trại ra. Thủ là đồn để canh giữ, bảo vệ việc đi lại trên sông rạch.

• Kien (កៀង): tụ họp, chòm nhóm
• Svay (ស្វាយ): cây xoài

Kien Svay

Kien Svay (tiếng Khmer: ស្រុកគៀនស្វាយ) là một huyện (srok) thuộc tỉnh Kandal, Campuchia.

Svay Rieng

Tỉnh Svay Rieng (tiếng Khmer: ស្វាយរៀង), phiên âm tiếng Việt: Xvây Riêng hoặc Xoài Riêng, là một tỉnh đông nam của Campuchia.

• Svay (ស្វាយ): cây xoài
• Rieng (រៀង): có hàng lối.