Tiếng Việt giàu đẹp đã thêm một ảnh mới vào album: Địa danh, văn hóa.
NGUỒN GỐC ĐỊA DANH CẦN GIỜ
Cần Giờ là một huyện ven biển của Thành phố Hồ Chí Minh, đặc biệt nổi tiếng với Đảo Khỉ và nhiều điểm du lịch nổi tiếng khác. Tuy được nhiều người biết đến nhưng không phải ai cũng hiểu: Vì sao nơi đây lại có tên gọi “Cần Giờ”?
Có nhiều ý kiến cho rằng “Cần Giờ” có nghĩa là “rái cá” vì có nhiều rái cá sinh sống trong địa bàn huyện. Tuy nhiên chúng tôi chưa tìm được tư liệu chính thống nào ghi nhận “Cần Giờ” nghĩa là “rái cá” cả.
Một thuyết khác được ghi nhận trong “Tự vị tiếng nói miền Nam” thì cho rằng khi Nguyễn Ánh chạy vào vùng đất này để tránh quân Tây Sơn, ông đã sử dụng những cái lu bên trong chứa nước và treo một chiếc cần có khắc mức giờ để biết thời gian. Từ đó nơi đây có tên là “Cần Giờ”. Tuy nghe có vẻ thú vị nhưng hiện chưa có tư liệu chính thống nào xác nhận có một dụng cụ đo giờ như thế. Hơn nữa, nếu Nguyễn Ánh muốn biết thời gian thì hẳn ông đã từng làm vậy ở nhiều nơi, vậy sao chỉ có mảnh đất này mới có tên gọi Cần Giờ? Vì vậy ý kiến này không thuyết phục.
Học giả Lê Trung Hoa trong Tự điển địa danh Thành phố Sài Gòn － Hồ Chí Minh thì khẳng định “Cần Giờ” bắt nguồn từ tiếng Khmer, “Kanchoeu” nghĩa là “cái thúng”. Đây có vẻ là thuyết hợp lý nhất vì tại Nam Bộ có hàng triệu người Khmer sinh sống từ lâu đời, và việc một vài địa danh bắt nguồn từ tiếng nói của dân tộc này là điều dễ hiểu. Nhà bác học Trương Vĩnh Ký khi lập bản thống kê các địa danh Nam Bộ có nguồn gốc tiếng Khmer cũng đề cập đến các địa danh có yếu tố “Cần” như: Cần Giuộc, Cần Thơ, Cần Đước, Cần Giờ. Điều này càng cho thấy rõ ràng “Cần Giờ” là một địa danh gốc Khmer.
Tóm lại, qua những phân tích trên, ta thầy “Cần Giờ” vốn bắt nguồn từ “Kanchoeu” trong tiếng Khmer, nghĩa là “cái thúng”. Hẳn điều này bắt nguồn từ hình dạng của Cần Giờ trên bản đồ, cũng giống như Châu Đốc được người Khmer gọi là “cái mõm heo” vì đường biên giới trông tương tự thế (xem chi tiết tại: https://www.facebook.com/TiengVietGiauDep/posts/3948053688606176 )
