Nhấp để truy cập namha-nguyenvanthanh.pdf
- “Trời đông Phố vận ra Sóc Cảnh [1], trải bao phen gian hiểm mới có ngày nay.
- Nước Lô Hà chảy xuống Lương Giang, nghĩ những kẻ điêu linh kể từ thuở nọ”.
[1]: Đông Phố: tên gọi thành Gia Định ngày trước. Thường trong văn chương chữ chỉ phần nhỏ được dùng để chỉ một toàn thể, ở đây chữ Đông Phố được coi như miền Nam gồm 6 tỉnh (như chữ Gia Định Gia Định Thành Thông Chí). Chữ Đông Phố có người ngờ là Giản Phố, tức là Giản Phố Trại, tên phiên âm chỉ đất Cambodge ngày nay. Chúng tôi dùng Đông Phố vì hai lý do:
- Chữ nầy được tác giả dùng để đối với chữ Sóc Cảnh
(đất Bắc) - Trong sắc văn của Nguyễn Vương phong tước Thái Tử
Thái Phó Bi Nhu Quận Công cho Giám Mục Bá Đa Lộc
Evêque d’Adran có câu:
“Mậu Thân (1788) phản cố bang chi bang, chính vọng
hảo âm. Canh Tuất (1790) phù Đông Phố chi chu, dĩ đôn
tín ước”:
= Năm Mậu Thân cờ vừa trở lại cố bang, những mong tin
tức,
Năm Canh Tuất thuyền lại gặp nơi Đông Phố, bền giữ
ước xưa (Trần Văn Giáp dịch). - [1] Nước Lô Hà chảy Lương Giang: thủy binh đi từ sông Lô
xuống sông Nhị Hà (tên lúc đó: Phù Lương Giang). Điêu
Linh: rơi rụng tơi tả, chỉ những sự nhọc nhằn, chết chóc. Cả đoạn: kẻ thì theo vua chạy sang ngoại quốc (Xiêm La, Cambodge); cơ đích: hàm thiếc ngựa, dây cương, ý nói theo chân ngựa của nhà vua. Non Tây: Chỉ Tây Sơn. Đón Việt mao: nhận lãnh lịnh, việt: búa; mao: cờ tiết của người tướng.