Trong sách Đại Nam nhất thống chí (tỉnh An Giang), bản dịch của Tu Trai Nguyễn Tạo 1959[1] có đoạn sau đây:
“Sông Cần-thơ 芹 苴 江
Ở phía đông huyện Phong-phú 3 dặm, bờ phía tây Hậu-giang; rộng 4 trượng, sâu 2 trượng rưỡi. Bờ phía tây sông này có cựu Thủ sở đạo Trấn-giang. Bắt đầu từ phía nam đại giang chảy xuống, thông sông Bồn-giang[2], rồi do cửa ấy chảy qua đà Sưu 艘, đà Răng 𪘵, cách 13 dặm đến ngã ba Ba-lãng. Chi phía bắc chảy qua đông 12 dặm thông với sông Bình-thuỷ…” (Sđd, tr.59)read more
Tây Ninh có đồn Chàng Riệc, Cửa khẩu Chàng Riệc đều lấy theo tên rừng mà ra. Rừng Chàng Riệc là rừng mọc nhiều cây lim xanh – Đơm Chres – ដើមច្រេស – nghĩa là cây lim xanh.
Thị trấn Bến Cầu có rạch Đìa Xù. Xưa kia đây là vùng đất trũng, mùa mưa nước từ Campuchia đổ về rất nhiều. Đìa là cái đìa, Xù gốc Khmer là Tức Chhu – ទឹកឈូ – nghĩa là nước chảy ào ào.
Ở Tây Ninh có lẽ không ai không biết đến Đồng Pal. Đây là một địa danh đi vào lịch sử của tỉnh nhà. Trước đây, Đồng Pal thuộc về xã Thạnh Đông của huyện Tân Biên, nay là trung tâm Thị trấn của huyện Tân Châu.
Trước khi nói tới địa danh Đồng Pal, xin nói qua một chút lịch sử vùng đất của khu Thị trấn và một số phần lân cận của nó. Nếu khảo sát trên bản đồ Hạt tham biện Tây Ninh do Pháp vẽ năm 1896 thì toàn khu Thị trấn và một phần của hai xã Thạnh Đông và Tân Hiệp ngày nay thuộc về làng Cà Nhum của tổng Chơn Bà Đen. Căn cứ vào Từ điển Địa danh hành chính Nam Bộ của Nguyễn Đình Tư có thể lọc ra nhu sau: Tổng Chơn Bà Đen thành lập năm 1865 gồm có 5 làng là Cà Nhum, Ké Del, Rùng, Thùng và Ampil. Ngày 6-3-1891 thì làng Ampil giải thể, nhập vào làng Cà Nhum. Đến năm 1930 thì Cà Nhum thuộc quận Thái Bình, đến năm 1942 thì Thái Bình đổi tên là Châu Thành. Năm 1956 làng Cà Nhum được gọi là xã Cà Nhum. Đến 28-3-1957 thì xã Cà Nhum giải thể và nhập chung vào xã Khe Dol. Đến tháng 3 -1958 thì xã Khedol được đổi thành xã Tân Hưng. Lúc này Tân Hưng là một vùng đất vô cùng rộng lớn, gần như bao trùm cả Tân Châu ngày nay. Đến tháng 7-1958 xã Tân Hưng mới chia làm ba xã là Tân Hưng, Tân Hội và Tân Long. Lúc này Đồng Pal thuộc về xã Tân Hưng. Sau 1975 thành lập xã Thạnh Đông thì Đồng Pal thuộc về xã Thạnh Đông của huyện Tân Biên. Năm 1989 thành lập huyện Tân Châu, xã Thạnh Đông thuộc về huyện mới. Năm 1991 Thị trấn Tân Châu được thành lập trên một phần đất của Đồng Pal – Thạnh Đông và toàn bộ xã Tân Thạnh.read more