Yêu thích · 30 Tháng 3 lúc 09:16 ·
CON CÀ TÔNG KHÔNG PHẢI LÀ NAI SỪNG TẤM
Trong cuốn “La Cochinchine et ses habitants – Provinces de l’Est (Imprimerie Commerciale Rey, Saigon, 1899) của bác sĩ J.C. Baurac có đoạn sau đây (lời dịch lời dịch của Huỳnh Ngọc Linh):
“Từ Cà Nhum đi Rùng và Sroc-Tranh[1] mất 5 giờ, hai làng này chủ yếu là người Cao Miên, họ tập trung ở rìa hạt Tây Ninh, trên biên giới vương quốc Cao Miên.
Yêu thích · 4 giờ ·
CÀ RÒN
Cà ròn, cũng gọi là bao cà ròn. Cà ròn là từ đọc trại từ tiếng Khmer là “ka rông/ ការុង”, nghĩa là cái bao. Hồi xưa, cỏ bàng (tên khoa học là Lepironia articulata) thường được dùng để đươn đệm, cà ròn, nóp, giỏ xách, nón… Theo Nguyễn Văn Nam, trong cuốn Liên Phân Bộ Công Kỹ Thương Việt Nam – Tỉnh An Giang 1959 (Nhà in Nguyễn Đ. Vượng, Sài Gòn, 1959), ở vùng Ba Chúc, Lạc Quới đến mùa nước lên, dân chúng dươn đệm và cà ròn, phần lớn chở lên bán tại Cao Miên (tr.32). Lúc đó Ba Chúc và Lạc Quới là 2 xã thuộc quận Tịnh Biên, tỉnh An Giang.
Yêu thích · 2 giờ ·
ĐÔI ĐIỀU VỀ ĐỊA DANH “CẦN BỘT/ CẦN VỌT”
Trong Gia Định thành thông chí (quyển 2: Sơn xuyên chí, mục Hà Tiên trấn) của Trịnh Hoài Đức, Phạm Hoàng Quân dịch, chú và khảo chứng, Nxb Tổng Hợp Tp. HCM, 2019 (ở sau gọi tắt là bản dịch PHQ 2019) có đoạn sau đây:
“Cần Bột cảng [cảng Kampot], cách trấn thự 165 dặm rưỡi về phía tây, rộng 49 trượng, sâu 5 thước, có sở thủ ngự Đồ Bà ở đó. Dòng suối tuôn dài, cây cối xanh tốt, trước là đất trống của người Man Lão, dân Việt đến ở lập thành xóm thôn Tiên Hương; hiện nay người Cao Miên, người Hoa, người Đồ Bà đông đúc, có phố chợ nhỏ[1]. Ở đầu nguồn, nơi sách [srok] An Phủ Ghê của Cao Miên có nhà công vụ ở chỗ giáp giới, là nơi dành cho sứ Xiêm La, Chân Lạp ghé họp nghỉ.” (tr.122)
1 ngày ·
Trên khu xã Tân Hà của huyện Tân Châu có địa danh Vạc Xa. Địa danh này gốc Khmer – ព្រែកស្លា – Prek Sla, nghĩa là suối mọc nhiều cây cau dại.
7 giờ ·
Suối Chà Và ở xã Tân Hoà (đường qua Sóc Con Trăng). Chà Và trong tiếng Khmer là – ច្រវា – Chrva nghĩa là cây dầm chèo ghe. Đơm chrva – ដើមច្រវា – là cây cây mái chèo, một loại cây mọc dưới nước. Con suối này xưa kia mọc nhiều cây mái chèo, nên bà con Khmer mới gọi như vậy cho tới ngày nay.
7 giờ ·
Cây mái dầm hay cây mái chèo
Độc lạ: trại nuôi Rùa như thú cưng , Làm giàu nhờ nuôi Càng Đước lớn nhất tỉnh An Giang
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=ODWjBlbthwU?si=K083sl3SLEbNM8Xn&w=560&h=315]ឃុំព្រែកដាច់ជាឃុំមួយស្ថិតនៅក្នុងស្រុកលើកដែក ខេត្តកណ្តាល។ ឃុំនេះមាន៤ភូមិ៖
| កូដភូមិ (កូដ ISO) | ភូមិ | អក្សរឡាតាំង |
|---|---|---|
| ០៨០៥០៥០១ | កោះកន្ធាយ | Kaoh Kantheay |
| ០៨០៥០៥០២ | ព្រែកដាច់ | Preaek Dach |
| ០៨០៥០៥០៣ | ព្រែកតូច | Preaek Touch |
| ០៨០៥០៥០៤ | តាហ៊ីង | Ta Hing |
Lê Trung Hoa cho rằng “Cần Giờ” bắt nguồn từ tiếng Khmer, “Kanchoeu” nghĩa là “cái thúng”.
Tác giả như Lê Hương, dẫn lại theo Trương Vĩnh Ký, liệt kê các tên gọi theo tiếng Khmer của Cần Giờ như Păm prêk cơn kancơ [Vàm rạch cơn kancơ], Srôk phnar kanco [Sóc phnar kanco].
| កញ្ជើ | () kind of thorny bush (Capparis micracantha; it is used to prepare various medications) () kind of woven basket (about 12 in. in diameter) IPA: /kɑɲcəə/ Google translate: kanhcheu phát âm rất gần với “cảnh chờ” => “cần giờ”? |
NGUỒN GỐC ĐỊA DANH CẦN GIỜ
Cần Giờ là một huyện ven biển của Thành phố Hồ Chí Minh, đặc biệt nổi tiếng với Đảo Khỉ và nhiều điểm du lịch nổi tiếng khác. Tuy được nhiều người biết đến nhưng không phải ai cũng hiểu: Vì sao nơi đây lại có tên gọi “Cần Giờ”?
Có nhiều ý kiến cho rằng “Cần Giờ” có nghĩa là “rái cá” vì có nhiều rái cá sinh sống trong địa bàn huyện. Tuy nhiên chúng tôi chưa tìm được tư liệu chính thống nào ghi nhận “Cần Giờ” nghĩa là “rái cá” cả.
XIN GÓP VÀI THÔNG TIN VỀ “CẦN THAY”
1/. Trong GĐTTC 1820 (Quyển 5: Sản vật chí) của Trịnh Hoài Đức, Phạm Hoàng Quân dịch, chú và khảo chứng (Nxb Tổng Hợp Tp. HCM, 2019) có đoạn sau đây:
“Loài có mai thì có rùa núi, rùa ở đầm (tục gọi cần đước), rùa ở sông (tục gọi cần thay)…” (tr.536)
Đối ứng với cú đoạn trên, bản Hán Nôm GĐTTC của Viện Sử học chép như sau:
“介虫, 山亀澤亀俗名芹徳, 水亀俗名芹台…”.